Chúng ta đã phân biệt được 03 (ba) tiêu chí phân biệt độ sạch hay bẩn của phòng sạch như bài viết trước của tôi, dựa trên 03 tiêu chí này người ta đưa ra các tiêu chuẩn cho phòng sạch. Nói nôm na đây là các quy ước cho dân trong nghề hiểu và phân biệt nhanh các phòng sạch.
Tôi phải nhắc lại là việc phân biệt rõ tiêu chuẩn phòng sạch là việc khó nhất và phức tạp nhất trong việc thiết kế, xây dựng, bảo dưỡng phòng sạch (đây là đúc rút của cá nhân tôi, tât nhiên là tôi có lý do để tin điều đó, còn tại sao thi tôi sẽ phân tích tiếp trong các bào tiếp theo). Một trong những lý do chính là có quá nhiều tiêu chuẩn áp dụng và không phải ai (thường là chủ đầu tư) cũng biết được là mình cần cái gì cho phòng sạch của mình.
Trong khuôn khổ của bào viết này tôi xin giới thiệu các bạn một số các tiêu chuẩn thông dụng và phổ biến đồng thời là công thức quy đổi (một cách tương đối, nhưng có giá trị tham khảo tốt) giữa các tiêu chuẩn này với nhau. Việc hiểu rõ các quy chuẩn này sẽ giúp ích cho bạn rất nhiều cho dù bạn là chủ đầu tư, nhà thiết kế, đơn vị thi công hay đơn vị bảo dưỡng phòng sạch.
Tiêu chuẩn ISO 14644-1
Cấp sạch |
Số lượng hạt bụi tối đa cho phép trên m3 không khí |
|||||
0.1 um |
0.2 um |
0.3 um |
0.5 um |
1 um |
5 um |
|
ISO 1 |
10 |
2 |
|
|
|
|
ISO 2 |
100 |
24 |
10 |
4 |
|
|
ISO 3 |
1,000 |
237 |
102 |
35 |
8 |
|
ISO 4 |
10,000 |
2,370 |
1,020 |
352 |
83 |
|
ISO 5 |
100,000 |
23,700 |
10,200 |
3,520 |
832 |
29 |
ISO 6 |
1,000,000 |
237,000 |
102,000 |
35,200 |
8,320 |
293 |
ISO 7 |
|
|
|
352,000 |
83,200 |
2,930 |
ISO 8 |
|
|
|
3,520,000 |
832,000 |
29,300 |
ISO 9 |
|
|
|
35,200,000 |
8,320,000 |
293,000 |
Nào giờ ta phân tích cái tiêu chuẩn này tí:
1. Việc hiểu các thông số ở trên tôi không giải thích vì bản thân nó đã quá rõ ràng rồi. Các bạn chỉ lưu ý một điểm là để đạt được tiêu chuẩn tại 1 class bất kỳ thì các bạn phải vượt qua tất cả các quy định về nồng độ bụi nếu có bất kỳ một phổ bụi nào lớn hơn thì nó sẽ bị hạ cấp (viết đến đây tôi lại nhớ là chưa phân tích về bụi và phổ bụi các bạn chịu khó chờ đến phần nội dung khi tôi phân tích về lọc khí vậy).
2. Các thông số trên mới chỉ đạt được 1 tiêu chí trong 3 tiêu chí cơ bản về phòng sạch (nồng độ bụi) vậy 02 tiêu chí còn lại thì ISO 14644-1 quy định như thế nào? xin thưa là nó quy định rất rõ ràng về các điểm lấy mẫu, các vị trí lấy mẫu thời gian lấy mẫu, thời gian kiểm tra lại (hợp chuẩn) và các trường hợp bắt buộc phải kiểm tra. Trong khuôn khổ của bài viết này tôi không định đưa hết tiêu chuẩn ISO lên đây mà chỉ phân tích các điểm cần quan tâm đối với tiêu chuẩn này nên chỉ đưa ra 1 số ví dụ thôi:
* Số điểm lấy mẫu sẽ phụ được vào kích thước phòng và cấp phòng dự kiến cần kiểm tra được quy định trong Annex A về đo tiêu phân. Ví dụ phòng có diện tích từ 250 feet vuông (khoảng 7.08 m2) đến 280 feet vuông (khoảng 7.8m2) khi khi kiểm tra loại hạt bụi 0.3µm thì ISO 14644-1 quy định là bạn cần lấy mẫu ít nhất là 5 điểm với lượng mẫu tối thiểu là 19.6 lít, thời gian lấy mẫu ít nhất là 180s, cao độ ít nhất là 02 lần thay đổi trong đó có một lần trên 50% cao độ phòng và một lần cao độ dưới 50% cao độ phòng. vị trí lấy mẫu cách xa mặt lọc ít nhất 3 foot (khoảng 1m). Ngoài ra 14644-1 còn quy định về loại máy đo được phép sử dụng để đo và tất nhiên cái máy dùng để đo phải là loại còn chứng chỉ hiệu chuẩn.
* Các bạn thấy có phức tạp không? theo tôi là bạn chỉ thấy phức tạp khi ta cố tìm hiểu xem tại sao người ta lại quy định thế chứ nếu đã gọi la tiêu chuẩn thì ta cứ theo đúng quy định của nó là OK đúng không nào. Hai nữa là 14644-1 đã quy định rất rõ ràng rồi nhưng ta phải đọc kỹ và đọc hết tiêu chuẩn này mà thôi;
* Ngoài ra 14644-1 còn quy định rất rõ ràng về các phép đo phải tiến hành trong quá trình vận hành và các phép đo bắt buộc khi tiến hành bảo dưỡng cũng chi tiết như khi đo cấp phép. Ví dụ:
Quy chuẩn kiểm tra để tiếp tục cấp chứng nhận |
|||
Phép đo |
Cấp phòng |
Khoảng cách thời gian tối đa |
Phương pháp đo |
Đo tiểu phân |
<= ISO 5 |
6 tháng |
ISO 14644-1 Annex A |
> ISO 5 |
6 tháng |
||
Đo chênh áp phòng |
Tất cả |
6 tháng |
ISO 14644-1 Annex B5 |
Đo lưu lượng gió trao đổi |
Tất cả |
6 tháng |
ISO 14644-1 Annex B4 |
hay
Các phép đo phụ thêm |
|||
Phép đo |
Cấp phòng |
Khoảng cách thời gian tối đa |
Phương pháp đo |
Đo dò fill HEPA |
Tất cả |
24 tháng |
ISO 14644-3 Annex B6 |
Đo nhiễm chéo |
Tất cả |
24 tháng |
ISO 14644-3 Annex B4 |
Đo khôi phục |
Tất cả |
24 tháng |
ISO 14644-3 Annex B13 |
Đo đường đi của gió |
Tất cả |
24 tháng |
ISO 14644-3 Annex B7 |
Để hiểu các phép đo thì thực sự là rất phức tạp, bản thân tôi cũng đã thực hiện một số phép đo tuy nhiên có một cái khó khăn là mỗi một tiêu chuẩn là đưa ra các cách đo khác nhau xin ví dụ tiêu chuẩn ISO 14644-1 quy định thời gian lấy mẫu tương đối dài hơn (1 phút) so với thời gian lấy mẫu của FED 209E (15s) điều này thực sự là một thách thức lớn hơn nhiều khi thực hiện hợp chuẩn. Tôi sẽ cố gắng update thêm các thông tin về các bài đo và các cách thức đo trong phạm vi hiểu biết của tôi trong những bài viết sau.
Vấn đề là tiêu chuẩn là tiêu chuẩn và ta bắt buộc phải tuân thủ còn nếu không thì trả lời lại khách hàng của bạn là "Ai bảo thích đạt chuẩn, ăn chơi sợ gì mưa rơi".
3. Tiêu chí thứ 3 là điều khiện hoạt động của phòng khi tiến hành đo thì rất may là ISO 14644-1 không quy định, vấn đề là họ cố gắng đưa ra một tiêu chuẩn chung nhất cho phòng sạch và tùy vào yêu cầu cụ thể khi bạn vận hành phòng sạch đó trong các lĩnh vực cụ thể mà bạn có thể tùy biến cho linh hoạt. Vì vậy đối với tiêu chí này ta sẽ hiểu là phòng sạch được đo, xác định cấp sạch trong trạng thái tĩnh và sau khi vệ sinh sạch sẽ.
Tiếp theo ta sẽ tìm hiểu tiêu chuẩn thông dụng thứ 2 FED 209E
Xem thêm: thiết kế thi công phòng sạch, thiết kế thi công panel eps,pu, phòng sạch di động - clean booth, thiết bị phòng sạch, airshower - buồng thổi khí, passbox - cửa đưa hàng phòng sạch, bfu - blower filter unit, ffu - fan filter unit, tủ quần áo phòng sạch - clean locker, hepa box - hộp chưa lọc,
- 22/03/2015 18:12 - Thiết bị phòng sạch gồm những gì
- 28/03/2014 15:15 - Các thuật ngữ trong kỹ thuật phòng sạch
- 28/03/2014 15:11 - Hệ thống Điều hòa không khí cho phòng sạch
- 18/03/2014 11:29 - Hệ thống điều hòa không khí cho phòng sạch (Clean …
- 18/03/2014 11:22 - Những điều cần biết về phòng sạch
- 20/06/2013 16:14 - Tiêu chuẩn GMP dùng cho Bao bì sản xuất dược phẩm
- 18/06/2013 15:25 - Khoai tây Trung Quốc hô biến thành hàng Đà Lạt
- 15/05/2013 10:06 - Tiền mà cứ ngồi trong ngân hàng thì chết
- 15/05/2013 10:05 - Khảo sát hành chính công: “Lót tay” mới mong có vi…
- 15/05/2013 10:00 - Chủ tịch Quốc hội: Lạm phát “quá tốt” do điều hành…